De Gestaltbenadering
“De Gestaltbenadering
Gestalt heeft zich aanvankelijk, vooral vanaf de zestiger jaren, ontwikkeld als een vorm van Psychotherapie in reactie op de klassieke psychoanalyse en de gedragsmatige, rationele scholen. Inmiddels wordt de Gestaltbenadering, behalve als psychotherapie, breed toegepast bij mens, maatschappij en organisatie vraagstukken, zoals o.a. in onderwijs, coaching, management en veranderingsprocessen in organisaties.
Problemen zijn contactfenomenen
De Gestaltbenadering gaat bij problematiek niet zo zeer uit van innerlijke (geestelijke) stoornissen en algemeniserende en etiketterende diagnoses. Zij ziet processen en dus ook psychische processen als contact fenomenen. Je bent in voortdurende uitwisseling met je omgeving. De kwaliteit van het contact met je dierbaren, je collega’s, je leef- en werksituaties, bepaalt in hoge mate je welzijn, (geestelijke) gezondheid en effectiviteit.
Als het contact in en met de situatie waarin je verkeert niet naar tevredenheid verloopt en je bent niet in staat om daar op positieve wijze invloed op uit te oefenen, dan heb je een probleem, kwestie, of thema dat klachten en/of symptomen kan genereren en aandacht verdient.
Signaalfunctie
In therapie, of coaching onderzoeken we hoe jij contact maakt, zowel met jezelf als met de situatie(s) waarin je leeft en werkt. We kijken daarbij niet alleen naar de inhoud van de kwesties en problemen die spelen. We kunnen tevens de existentiële signaalfunctie die deze in zich kunnen dragen onderzoeken.
Zeggen de klachten en symptomen wat over de wat diepere laag van je bestaan? Wat is de betekenis ervan voor jouw leven? Wat zegt het, nu, over waar je vandaan komt en waar je (eigenlijk) naar toe wilt?
Paradox van verandering
De Gestaltbenadering helpt om contact te maken met je actuele doorgaande belevingsstroom waar ook gevoelens en emoties een uitdrukking van zijn. Het is daarmee een ‘zijnsgerichte’ begeleidingsvorm die uitgaat van de ‘paradox van verandering’: mensen veranderen als ze kunnen zijn met wat nu is. Als ze willen voelen wat ze voelen, willen luisteren naar de signalen vanuit hun lichaam, naar associaties vanuit hun geest, naar de stem van hun ‘ziel’.
Ben je vervolgens bereid en in staat om dit authentieke besef op creatieve wijze vorm te geven in de relaties en omstandigheden waarin je leeft?
Zijn wie je bent
Zoals ik de Gestaltbenadering begrijp en toepas kun je niet ‘worden wie je bent’. Tegen de tijd dat dat gelukt zou zijn, zijn jij en je situatie immers weer anders.
Je kunt wel ‘zijn wie je bent’. Nu dus, hoe in-gewikkeld, ‘verruist’, ingehouden, onzeker, teleurgesteld, boos, machteloos, etc. etc. dat misschien dan ook is.
Wie ben je nu, nu je dit leest, in de situatie waarin en waardoor je dit leest, met alles wat op de achtergrond ook meespeelt, zoals de waan van de dag, je verleden, je conditionering en je verwachtingen, verlangens en angsten over de toekomst?
Wat beleef je nu, wat denk je, wat vind je, wat roept dit alles bij je op?
Het antwoord op deze vraag zegt niet alleen iets over jou, het zegt vooral iets over jou in relatie met jouw situatie.
Procesgericht
De Gestaltbenadering is eerder procesgericht dan doelgericht. Zij gaat ervan uit dat zodra er zich een proces ontwikkelt van belevingsgericht onderzoek en het experimenteel gevolg geven aan wat je daarin ont-dekt, er van nature richting ontstaat: “het herstel van spontaniteit”.
De samenwerking van cliënt en therapeut/coach is gericht op het optimaliseren van de kwaliteit van dit zich ont-wikkelende proces en is er gelijktijdig onderdeel van.
Bigger picture
Mijn benadering kan je perspectief verruimen van de urgente klacht naar ‘the bigger picture’ van jouw leven in ontwikkeling. Hierdoor kunnen er naast pijnlijke en soms ontroerende momenten ook momenten ontstaan van bevrijdende relativering, humor en de harmonie van ‘waardige waarachtigheid’ en ‘waardige kwetsbaarheid’.